Recenzja: "Sześć miesięcy w 1945" Michael Dobbs

Recenzje [27.11.13]

Zmęczony i zrezygnowany Winston Churchill wziął ołówek i napisał coś na opakowaniu po zapałkach. Świstek podał Stalinowi, który pokiwał głową, co miało znaczyć, że się zgadza. Był to nieoficjalny dokument, dzielący Europę na strefy wpływów. Los milionów został przypieczętowany.

Trzech starych, zmęczonych mężczyzn. Jeden śmiertelnie chory, drugi uzależniony od alkoholu i hazardu, obok nich paranoik z kryminalną przeszłością, odpowiedzialny za śmierć wielu niewinnych ludzi. Ci trzej siedzący na morzu ruin mieli decydować o losie milionów zgwałconych kobiet, okaleczonych mężczyzn i osieroconych dzieci.

Michael Dobbs po kolei przybliża nam sylwetki najpotężniejszych mężczyzn na ziemi, którzy mieli moc decydowania o losach milionów, ale pozostali tylko ludźmi, którymi kierowały różne, nie zawsze racjonalne, czasami bardzo niskie pobudki. Lektura jego książki jest naprawdę porywająca i uświadamiająca, jak wielu cierpiało tak wiele z powodu tak nielicznych. Na przykład premier Churchill i prezydent Roosevelt zgodzili się, aby zachodnią granicę Polski oprzeć na Nysie. Amerykanin dopiero później przyznał, że nie przeczytał raportu, w którym informowano go, że istnieją dwie Nysy: kłodzka i łużycka, a między nimi żyje ok 2.7 miliona ludzi, których najprawdopodobniej trzeba będzie przez tę „drobną pomyłkę” deportować z ich domów.

Autor umiejętnie łączy opis zakulisowych negocjacji z analizą bardzo różnych charakterów ich uczestników i wzajemne relacje między nimi. Na zwłokach Europy mąż stanu wznosił wspólne toasty z paranoikiem i mordercą, demokraci za zgodą imperialistów jednym podpisem tworzyli nowe granice, obalali starych dyktatorów i powoływali nowych. Losy świata leżały w rękach ludzi tak różnych, że jedyną rzeczą, która ich łączyła był strach, że ktoś inny może decydować za nich.

Tę książkę czyta się naprawdę dobrze. Autor dysponuje świetnym piórem i ogromną fachową wiedzą, a z połączenia tych talentów powstało porywające dzieło, która naprawdę zmusza do głębokiego zastanowienia, na jak kruchych fundamentach oparta jest ludzka cywilizacja. Można śmiało pokusić się o stwierdzenie, że oparta jest na strachu. Strachu przed wzajemnym zniszczeniem. Dziś już wiemy, że przedwojenna Liga Narodów, która miała stać się międzynarodowym forum pokojowego rozwiązywania sporów, skompromitowała się. Tam, gdzie zapadają naprawdę ważne decyzje nie ma miejsca na moralność, co Stalin skwitował pytaniem: „ile dywizji ma papież?”

Ilość stron: 408

Format: 153 x 234 mm

Oprawa: broszurowa

ISBN: 978-83-63986-13-1

Data wydania: 23 kwietnia 2013

Wydawnictwo Magnum

Podoba mi się, kupuję:

Adam Stohnij